در اواخرسال گذشته با شما هم در میان گذاشتیم که قصد داریم برای تولدپنجاه سالگی سینمای آزاد ایران در سال 2019 برنامه ای تنظیم کنیم نه به قصد خودنمایی بلکه بدلیل تاثیری که این جنبش در راه اشاعه سینمای راستین ایران و پیشبرد زبان سینما داشته است.
امروز جوانان شیفته سینما در ایران در یافته اند که ۴۰ سال تبلیغات سینمایی جمهوری اسلامی، ۲۰۰۰ جایزه از فستیوال های ریز و درشت ،دو جایزه اسکار چون نه بر اساس ارزش های سینمایی این آثار بلکه به دلیل رابطه نظام داعشی با اروپا و امریکا و سایر دول اهدا شده بود هیچ تحولی در سینمای حرفه ای ایران ایجاد نکرده است . سینما در جمهوری اسلامی همچنان سیر نزولی را طی می کند آخر چرا شیفتگان غرور ملی که گسترده ترین تبلیغ را برای سینمای صادراتی مرتکب شدند لحظه ای نیندیشیدند که چطور نظامی که با آتش زدن سینما ها وسوزاندن ۴۰۰ تماشاگر به هنگام تماشای فیلم زمام امور را در دست میگیرد و به دستور خمینی، قاتل بی رحم خلخالی یا بقول خاتمی کذاب سربار انقلاب ،فیلمها ی بسیاری را (چه ایرانی وچه خارجی ) درون کامیون ریخت به بیابان برد و اتش زد حتا به نگاتیو های فیلم ها هم رحم نکرد، یک باره و ناگهانی عاشق هنر وسینما شد؟ در این مورد من بدون وحشت از جو سازی ها و اتهامات ،خود ۴۰۰ مطلب نوشته ام و فکر نمیکنم در انجام وظایفم در حد توانم کوتاهی کرده باشم. آن هم با دست خالی بدون یک قران بودجه مشخص. نمیخواهم بگویم این بار سنگین را به تنهایی بدوش کشیده ام ،نه چند تن از همراهان سینمای آزاد در ایران بیش از همه نسرین بهجو، و یارانی که در تبعید به ما پیوستند داریوش شیروانی و…نام های بسیاری دیگر که در برنامه ۵۰ سالگی نامشان ذکر خواهد شد مدد کردند که این بار به مقصد برسد. بله در برنامه ۵۰ سالگی، وظیفه ماست که از همه یاران یاد بشود حتا دو همکاری که برای آبدار خانه تلویزیون در اختیار ما گذاشته بود ( آقای باغبانی و آقای تاج الدین) اینان هم سهمی در سینمای ازاد دارند که در ۵۰ سالگی شایسته ستایشند . زمانی دورتر اصلا تصور نمی شد از امکانانی مثل یوتیوب، ایستا گرام، تلگرام، پالتالک؛ فیس بوک و…بشود بهره گرفت و دنیای بزرگ را در صفحه کوچک یک تلفن دستی جمع کرد .
ما هم هر چند برایمان سخت بود باید با دنیای مدرن پیوند بخوردیم به خصوص من در فیس بوک دوستان مجازی بسیاری یافتم که چند تایشان ارتباطشان تا دنیای واقعی هم ادامه یافت از ان جمله یکی از این دوستان که از استعداد و قابلیت افزینش هنری هم بهره داشت دوستی بود که وقتی اطلاع یافت ما قصذ داریم چنین برنامه ای را امسال داشته باشیم. صمیمانه و صادقانه خوشحال شد و در پیام گیر ما نوشت: مطمئن هستم این برنامه به بهترین شکل برگذار خواهد شد)
خوب این توجه ها پشتگرمی شایسته ای است اما برای انجام این برنامه به بهترین شکل راهی سخت و نا هموار را باید پیمود .
در ایران و در سالهای دور وقتی قصد داشتیم جشنواره های سینمای آزاد را به شکل جهانی برگذار کنیم به هر کس که میدانست که ما بودجه محدود داریم فکر و ایده خودمان را مطرح میکردیم. انجام این ایده را به سنگ بزرگ تشبه میکرد اما ما این سنگ بزرگ را برداشتیم و جشنواره جهانی سینمای آزاد یکی از مهمترین جشنواره سینمای تجربی شد و در اخرین سال برگذاریش ما میزبان 18کشور بودیم. این تجربه نشان داد سنگ بزرگ را هم میتوان برداشت. که هیچ به هدف هم نشاند.
اما در شرایط تبعید هم ما چند سنگ بزرگ را به هدف نشانده ایم ،سمینار گسترده ی سینمای در تبعید با همگامی کانون فزهنگی پیوند با نام «دور از حانه »در ابعاد وسیع با حضور ۴۰۰ تماشاگراز اروپا و امریکا و نخستین جشنواره سینمای آزاد در کادر سوپر 8 در نخستین سال تبعید با حضور چندین کشور اروپایی .
اما درآن شرایط یک حد اقل امکان از طریق کمک ها ی دولتی میسر بود که الان نیست ( دلایل را در جایی دیگر خواهم گفت) قصد داریم از طریق اسکایپ هم بچه های سینمای آزاد را که در چهار گوشه جهان پراکنده اند را برای رایزنی گرد هم بیاوریم. اما قبل از آن من، نسرین بهجو ( که از سینمای آزاد در ایران تا هم اکنون همراه سینمای آزاد مانده ا ست و داریوش شیروانی سینماگر و موسیقی دان و رشید داوری از بچه های وفادار سینمای آزاد تهران کار های مقدماتی را آغاز کرده ایم. رشید دارد کار های باقیمانده سینمای ازاد که از دستبرد جهموری اسلامی مصون مانده است (در یورش وحشیانه پاسداران به دفتر مرکزی سینمای آزاد تعداذی از کار های خوب گروه که در ارشیو دفتر بود به اضافه عکس ها و اسناد سینمای آزاد به یغما رفت) را ترمیم میکند اکثر فیلمها، آنها که به تکنیک سینما آشنایی دارند میداند که ترمیم فیلمهای 8 و سوپر هشت میلیمتری که نگاتیو هم نداشته است و همان کپی کار کپی نمایش هم بوده و هر آسیبی که میدید به اصل کار لطمه میزد و سالها در شرایط نا مناسب نگهداری شده است و در زمان خودش هم نمایش های مکرر داشته و آسیب دیده است چه کار مشکل و وقت گیری است و رشید عضو وفادار سینمای ازاد که امروزه تکنیسین برجسته ای در سینماست. دارد کار های باقیمانده که دسترس است را ترمیم میکند کیفیت صدا وتصویر را تا حد ممکن ترمیم و باقیمانده کار های ما قابل نمایش بشود.
ما به مکان بر گذاری این برنامه هم فکر کرده ایم و هنوز هم داریم سبک و سنگین می کنیم. خوب زاربروکن نبعیدگاه من بوده است ،منطقی به نظر میرسد که در همین شهر هم برنامه ۵۰ سالگی را در یک سالن مثلا vhs و یا کنگرس هاله بر گذار کنیم . اما من چنان خاطره ها ی ناخوشایندی از این شهر دارم که اصلا دست و دلم نمی رود که دیگر قدمی در این شهر بردارم .اهالی شهر خود میداند که قبل از این که من به این شهر بیایم اصلا یک برنامه که جنبه فرهنگی داشته باشد در زاربروکن برگذار نشده بود .اصلا اهالی با این گونه پروگرام ها بیگانه بودند. من به کمک چند تا از یاران در این شهر در خانه پناهندگان ، گروه تئاتر و گروه فیلم و موسیقی ایجاد کردیم. ما چندین سمینار فرهنگی هم با کمک کانون فرهنگی پیوند که من خود عضو هیات موسسش بودم در این شهر برگذار کرده ا یم، همچنین سمینار های متعدد گذاشتیم که انعکاس وسیع داشت و مدتی هم یک برنامه رادیویی داشتیم، کارگاه فیلم دایر شد و کلوب سینمای ایجاد گردید . اما چه سود؟ زاربروکن شهری شده بی هویت، بدون کوچکترین حساسیت نسبت به کشوری که زادگاهشان بوده و الان اسیر است. اما همین جماعت برای نمایش کارهای ارسالی جمهوری اسلامی سر و دست می شکنند .
مدتی در کافه معروفی که پاتوق روشنفکران شهر بود به اسم بینگارد گروه (مبارزه با بصیر) تشکیل شده بود که برای مقابله با کار های من نقشه می کشیدند . اما این بدان مفهوم نیست که از همدلی و همراهی اقلیت اهالی این شهر غافل باشم .علاوه بر نسرین بستگان نزدیکش ماریا، تهمینه، لاله، .پروانه در همه برنامه های ما یار و یاور بودند، همین طور فرید مواسات و ثریا احصایی ،میترا سرو ، مسعود زنوزی و.. هم اکنون مجید از همشهری های قدیمی ما در زار بروکن مشکلات تکنیکی مارا با گشاده رویی بر طرف میکند. اما گفتم که جمع همراه ما در اقلیتند به همین دلیل من اسم این شهر را گذاتشته ام (شهر خاموشان.)
طرح دیگر برای محل برگذاری برنامه شهر مونیخ آلمان هست که به دلیل حضور داریوش و کانو ن خیام این امکان هست در این شهر امکانات بهتری بشود فراهم آورد. داریو ش خود شرایط شهر وامکاناتش را ارزیابی و بما اطلاع خواهد داد. همین طورداریوش پیشنهاد داده است برنامه را همزمان کنیم با جشنواره سینمای در تبعید گوتنبرگ که دوست قدیمی و همراهمان حسین مهینی برگذار میکند که در این مورد هنوز با حسین این ایده را در میان نگذاشته ایم .همین طور آرش ریاحی سینماگر با استعداد و تهیه کننده موفق سینمای ی اطریش که با وییناله هم دوستی و نزدیکی دارد امسال که میهمان جشنواره ماکس افولس بود مدتی با من صحبت کرد و پیشنهاد داد که ما خلاصه ای از کار های سینمای ازاد را به زبان انگلیسی در اختیارش بگذاریم او با مسئولان وییناله صحبت کند که در صورت موافقت آنها ۵۰ سالگی برود جز پروگرام وینیاله. همین طور آرش پیشنهاد یک گفتگویی سینمایی را به من و با من را مطرح کرد که باید بیشتر در باره نحوه کار با آرش صحبت کنم. بهر حال آرش هم امادگی خودش برای همکاری اعلام کرد.
بطور خلاصه برنامه ۵۰ سالکی میتواند موارد زیر را شامل شود
۱ /نحوه شکل گیری سینمای آزاد در ایران
۲/گسترش سینمای آزاد در 20 شهر ایران
۳/ جشنواره های ملی در6 استان ایران
۴/ جشنواره های جهانی 4 دوره در تهران
۵/سینه کلوب سینمای ازاد
۶ مجله چاپی سینمای آزاد
۷ نحوه اداره کارگاههای سینمای آزاد
۸ شرکت سینمای آزاد در جشن هنر شیراز، جشنواره سپاس وجشنواره جهانی فیلم تهران
۹ داورانی که فیلمها را ارزیابی میکردند
سینمای آزاد در تبعید
۱۰ فدراسیون جهانی سینمای تجربی که به پیشنهاد من شکل گرفت و30 کشور عضو آن شدند
فستیوال های سینمایی در شهر های اروپا، نشریه چاپی سینمای آزاد در تبعید (۱۶ شماره منتشر شد). وب سایت سینمای آزاد. فیس بوک سینمای آزاد و…
با یاد رفتگان
سینماگرانی از گروه ما در این سال ها در سنین جوانی و میان سالی مارا تنها گذاشتند و رفتند در بخشی از برنامه از این عزیزان از دست رفته یاد می کنیم و همینطور سینماگر خلاق سینمای آزاد حسن بنی هاشمی سالهاست در بستر بیماری است با نمایش یکی از آثارش که رشید عزیز ترمیمش کرده است برای او آرزوی بازگشت سلامتی داریم.
ما از همه دوستانمان که در فیس بوک فعال هستند میخواهیم در مورد این برنامه ،نحوه اجرایش . هر پیشنهاد و طرحی که دارند با ما در میان بگذارند. تا بتوانیم آنگونه که شایسته است با همگامی و همراهی شما همدلان این برنامه را به نحوه شایسته برگذار کنیم تاآن دوست گرامی که موفقیت این برنامه را حتمی میدانست حرف ونظرش تامین شده باشد.
دستان پر مهرتان را صمیمانه میفشاریم
از طرف گروه تدارکات برنامه بصیر نصیبی .
آخرین دیدگاه‌ها