در سوگ سیروس وقوعی
اطلاعیه دفتر جشنواره بین المللی سینمای در تبعید و سینمای آزاد
اطلاعیه مطبوعاتی
در سوگ سیروس وقوعی
پژوهشگر و سینماگر تبعیدِی
سیروس وقوعی، پژوهشگر و سینماگر تبعیدی و مبارز، در مبارزه ای مداوم برای زندگی بهتر، سرانجام بی آنکه از مبارزه و مقاومت خسته و یا نومید شده باشد، جهان ما را در بیستم آوریل ترک گفت. او که در مقابله با ستم و استبداد و بیدادگری، هیچگاه از پای در نیامده بود، به ناچار تسلیم بیماری و مرگ شد، در حالی که نگاهش رو به آینده ای درخشان و عاری از بیدادگری بود.
او سینماگری بود که به رهایی انسان متعهد بود و هنر را خارج از تعهد و مسئولیت خلاقانه و آگاهی بخش، نمی توانست بپذیرد. او واژه ی تبعید، موقعیت تبعید و انسان تبعیدی را به درستی درک می کرد و بر این باور بود که عنصر تبعیدی باید روشنگر چرایی تبعید باشد. چرا که "تبعید" برای او نماد منزلت انسانی است که به دیکتاتوری و نابرابری "نه" می گوید، مقاومت می کند و در پی تغییر بنیادی چنین موقعیتی است. "نه" ای که خود وی نیز به دشمنان آزادی مهینش گفته بود و بهای سنگین دوری از مردم را با تمام هستی اش پرداخته بود؛ مردمی که عاشقانه آن ها را دوست داشت.
هرگز از مسئولیت خود به عنوان یک هنرمند، از مبارزه برای آزادی، عدالت اجتماعی وبرابری انسانی شانه خالی نکرد؛ و در راستای تقویت جنبش خودآگاهی توده ای برای برچیده شدن کلیت نظام استبدادی جمهوری اسلامی تلاش کرد.
سیروس با خوش فکری و با دیدی توانمند، طبقاتی و نواندیشانه، در تحلیل مسائل اجتماعی و هنری، تا انجا که درتوان داشت به دور ازغوغاسالاری، در سکوت و آرامش کارفرهنگی و هنری خلاق کرد.
در دهه هشتاد، سیروس با دوستانش "گروه تئاتر وفیلم سیاوش" را تشکیل دادند، که علاوه بر کار تئاتر، سیروس درکارگاه های آموزشی این گروه در زمینه های هنری تدریس هم می کرد.
درکنار این فعالیت ها و تلاش برای تامین معاش روزانه، باوجود دشواری ها و موانع؛ سیروس به کار حرفه ای خود – فیلم سازی – نیزادامه داد. فیلم مستند "آخرین دیدار"، که سند ارزشمند سینمایی درباره زندگی و آفرینش های هنری زنده یاد غلامحسین ساعدی است، محصول کار آن دوران سیروس است. سیروس مقاله و نقد سینمایی نیز می نوشت؛ هم دررسانه های سوئدی و هم در نشریات فارسی زبان در تبعید.
از تاثیر گذارترین کارهای سیروس، پژوهش دانشگاهی اش در باره جشنواره بین المللی سینمای تبعید- سوئد، و فیلم تبعید بود. دراین کار آکادمیک سوئدی، سیروس به کنکاش ژرف در تبیین مفاهیم سینمای تبعید، در بعد هستی شناسانه، زیباشناختی، مکانیسم های خلاق سینمای تبعید، و دوری ها و نزدیکی های سینمای تبعید با سینمای مهاجر می پردازد. مباحث نو و با ظرفیتی که طرح آن ها توانست مقوله جشنواره سینمای تبعید و فیلم تبعید را از صحنه های حاشیه ای و پراکنده مهجور، به متن صحنه های بحث آکادمی ها و مراکز تحقیقات سینمایی بکشاند. حرکتی که راه گشای پدید آمدن آثار تحقیقی و پایان نامه های دیگری در مراکز دانشگاهی سینمایی با موضوع های مربوط به حوزه های سینمای تبعید شد.
سیروس که از بدو برپایی جشنواره ی بین اللملی سینمای تبعید، از سال ۱۹۹۳ همواره در کنار ما قرار داشت ودوست، رفیق و همکارما بود، تا آخرین لحظه ی حیات افتخار آمیزش، همچنان یاور ما باقی ماند.
ضایعه ازدست دادن اورا به مردم هنردوست میهنمان، به هنرمندان وسینماگران، به بستگان و خانواده سیروس، و به ویژه به عاشقانه های زندگی اش "اعظم" – رفیق وهمسرش – و غزل زندگی مشترکشان، دخترش "غزل" تسلیت می گوییم.
اگرچه فقدان سیروس عزیز، مسئولیت ما را سنگین تر و تلاش هایمان را چند برابر می سازد، اما حضور او در نوع نگاه انسانی که به سینما، به تعهد و به پویایی تبعید داشت و به ما آموخت، چراغ راه ادامه کار جشنواره ما خواهد بود.
جشنواره بین المللی سینمای تبعید
۲۷-۴-۲۰۱۳
نادر نظری- حسین داوودی – نادر جعفری- مهرزاد دشتبانی- رحیم کریمی- حسن مهینی- فرخ چوبک – علی فیاض – حسین مهینی
***
یک خبردردناک
سیروس وقوعی سینماگر تبعیدی ویار وهمراه سینمای در تبعید خاموش شد.
سیروس جوان بود ۵۵ سال داشت وخیلی کار ها می تواتست وتوانایی اش داشت که در جهت پیشبرد وگسترش سینمای ایران در تبعید انجام دهد . دریغ که این چند سال بیشتر در رختخواب بود ، توان وانرزی اش تحلیل رفته بود ،وقتی جار وجنجال اسکار و بند وبست دولت احمدی نژاد با آکادمی را شنید به شدت برآشفت اما توان و حوصله نوشتن نداشت. سیروس از همکاران مجله «سینمای آزاد »نیز بود هر چند گاه یک بار آثار سینمایی جهان را در مجله ما معرفی می کرد. سیروس یک انسان راستین با تفکری مترقی بود وهرگز دردام گسترده اصلاح طلبان وسبزالاهی ها نیفتاد. او با کلیت نظام نا انسان جمهوری اسلامی در افتاده بود، همکاریش با «دفتر سینمای در تبعید» سوئد پیوسته وهمیشگی بود. سینمای آزاد خودش را در غم واندوه خانواده، فرزند وهمسر گرامیش سهیم میداند وبرایشان صبر وبردباری آرزو می کند. همین طور به جمع سینماگران در تبعید ودفتر سینمای در تبعیدسوئد این اتفاق باور نکردنی را تسلیت می گوییم. امید است بتوانیم ویژه نامه ای شایسته کار وشخصیت او در وب سایت سینمای آزاد منتشر کنیم.
نام و یاد سیروس عزیزمان گرامی باد
