|
فیلمی از سینمای ترکیه
کارگردان:چان ایرماک
بازیگران:فیکرت کوشکان,چتین تکیندر,حمیرا اکبای,شریف
سیزر,اگه تانمن,اُزگه اُزبرک
جوایزدر فستیوال فیلم نامبرگ:بهترین فیلم,بهترین
موسیقی متن فیلم
خلاصه فیلم:
«
صادق هجده ساله,علارغم مخالفت های شدید
پدرش-حسین-روستای کوچکشان را واقع در منطقه اِگه
ترکیه,به منظور تحصیل در رشته خبرنگاری ترک میکند.پدر
صادق مایل است که پسرش در روستا بماند و در کار
کشاورزی به او کمک کند.ولی صادق تصمیم دارد به هر
قیمتی به آنکارا,پی علایق و آرمانهایش برود.از همان
روزهای اول دانشگاه شروع به انجام فعالیت های سیاسی
میکند.روزهای سختی را در زندان میگذارند.سرانجام
ازدواج کرده صاحب پسری به نام دنیز میشود.صادق همسر
خود را در حین زایمان از دست میدهد.زمانیکه او در
میابد به علت شکنجه هایی که در زندان دیده بود دچار
بیماری لاعلاجی شده است دنیز تنها هفت سال دارد.به
همین منظور تصمیم میگیرد پسر کوچکش را به روستا,نزد
پدرش که او را از فرزندی خود رد کرده و ارث نیز محرومش
کرده است,ببرد.برای صادق بازگشتن به روستا پس از ده
سال بسیار سخت است ولی به خاطر پسر کوچکش مجبور به این
کار است...»
نقد فیلم:
پدرم و پسرم,قصه غم انگیز زندگی صادق و پسرش دنیز و
پدرش حسین است.موضوع این فیلم در ابتدا به نظر بسیار
ساده و معمولی میرسد ولی ویژگی های منحصر به فردی دارد
که سبب شد بتواند رکورد های ریتینگ را در سینمای ترکیه
بشکند.پدرم و پسرم...فیلمی که بسیار بی سر و صدا اکران
شد و جنجال آفرید.نام بیشتر بازیگران این فیلم را برای
اولین بار میشنیدیم ولی گویا آنها همیشه با ما و همراه
ما بوده اند.آشنایی و صمیمیت خاصی با این بازیگران در
فیلم داشتیم.سوال همه منتقدان نیز همین است.چرا این
فیلم اینقدر به بیننده اش نزدیک است؟ چرا تمام بیننده
های این فیلم تحت تاثیر شدید آن قرار میگیرند؟ چه چیزی
انسان ما را جذب این شاهکار کرد و چرا این فیلم موفق
شد روح جمیع ملت ترکیه را به حرکت درآورد؟ مگر انسان
ما قبل از این فیلم با احساس ترحم,دلسوزی,غم و از طرفی
شادی و خنده آشنا نبود؟سوالی اساسی که در ذهن منتقدان
نقش بست و هرگز جواب خود را نیافت این بود:« انسان
چگونه میتواند در آن واحد هم بخندد و هم بگرید؟»
سبک این فیلم کمدی-درام میباشد و به طرز عجیبی از فطرت
انسان سرچشمه میگیرد.گریستن و خندیدن...آیا واقعا
انسان میتواند با تمام وجودش هم بخندد و هم
بگرید؟زمانیکه این سوال ذهن مرا نیز به خود مشغول
کرد,به منظور پی بردن به پارامترهایی که تاثیرگذاری
این فیلم را دوچندان میکرد تصمیم به بررسی آن
گرفتم.معصومیت...بله...این فیلم تاثیر کامل خود را بر
روی کسانیکه با تمام روحشان معصومیت کودکی را که مادرش
را از دست داده است حس میکنند,میگذارد.کودکی که در
دنیای تخیلی ذهن خلاق خود غرق شده است.روستای کوچک
پدربزرگش با خانه های بزرگ روستایی,مستخدم های
خانه,باغ ها,اسب ها,همه و همه رویا های کوچک او را
تشکیل داده اند و از بیماری لاعلاج پدرش کوچکترین
اطلاعی ندارد.معصومیت از این عمیق تر؟
دلیل دیگری که به طرز تاثیرگذاری احساس مظلومیت را در
انسان ما بیدار میکند برادر صادق است که از لحاظ ذهنی
معلولیت اندکی دارد.مطمئنا حضور این پارامتر در فیلم
توسط چآن ایرماک بی دلیل نبوده است.شاید چون مردم
ترکیه این احساس را قبلا با مشاهده بازیگرانی همچون
کمال سونال,آدیله ناشیت,مونیر اوزکولا و ... کسب کرده
بودند و با آن آشنا بودند.فیلم پدرم و پسرم از آغاز یک
بعد انسانی داشت که تا انتها نیز این بعد خود را حفظ
کرد.به هیچ عنوان سعی نشده در این فیلم از ابعاد هنری
هنری یا جلوه های ویژه استفاده شود و به همین دلیل
مکان ها و صحنه ها اصلا برای بیننده غریب و نا آشنا
نیستند.یکی دیگر از نکات جالب توجه این فیلم,عدم وجود
بازیگر نقش اول در آن است و از نظر من این باعث میشود
تا بیننده بهتر بتواند با بازیگران ارتباط برقرار کند
و شاید آن احساس صیمیمت و گرمی که قبلا در موردش صحبت
کردم ناشی از همین عامل باشد.و حالا میرسیم به صحنه ای
که شاید ماه ها منتقدان ترکیه در مورد آن بحث
کردند.صحنه بازگشت خانواده صادق از بیمارستان پس از
مرگ او به منظور تشییع جنازه, ذهن همه را تا مدت ها به
خود مشغول کرد.زمانیکه بیننده پدر صادق را را با دست
های باز در وسط جاده میبینداندکی میترسد.
همه منتظرند تا هر لحظه تا هر لحظه حسین سکته قلبی
بکند.زماینکه پدر صادق شروع به پاره کردن لباس های خود
میکند بی شک کسانیکه با احساس از دست دادن فرزند
آشنایی دارند به سختی میتوانند مانع از جاری شدن اشک
هایشان بشوند.احساس پدر صادق را فقط یک پدر میتواند به
خوبی درک کند.هیچیک از بیننده ها از این کار حسین
عصبانی نمیشوند و تنها احساسی که بیننده در آن لحظه
دارد احساس ترحم و دلسوزی است.فکری که در آن لحظه در
ذهن بیشتر بیننده ها نقش میبندد این است:«چرا
انسانهایی به این سادگی و پاکی باید دچار چنین مصیبتی
بشوند؟» اندوه بیننده در این لحظه به علت صمیمیت و
احساس محبتی است که از آغاز فیلم نسبت به بازیگران
پیدا کرده است.در زیبایی بیش از حد این فیلم,بازی فوق
العاده خانم حمیرا(در نقش مادر صادق) نیز بی تاثیر
نبوده است.خانم حمیرا در یکی از پربیننده ترین یا شاید
حتی پر بیننده ترین سریال تلویزیونی که از تلویزیون
ترکیه پخش میشود نقش دارد.سریال
avrupa yakası(قسمت
اروپایی ترکیه را میگویند) یک سریال طنز است و به همین
دلیلدر زیبایی بیش از حد این فیلم بازی فوق العاده
خانم حمیرا(در نقش مادر صادق) نیز بی تاثیر نبوده
است.خانم حمیرا در یکی از پربیننده ترین یا شاید حتی
پر بیننده ترین سریال تلویزیونی که از تلویزیون ترکیه
پخش میشود نقش دارد.سریال
avrupa yakası(قسمت
اروپایی ترکیه را میگویند) یک سریال طنز است و به همین
دلیل اکثر بینندگان به خانم حمیرا علاقه دارند و از
نظر من ایشان به فیلم گرمای خاصی بخشیده اند.در یکی از
مصاحبه هایش چآن ایرماک اینطور گفته است:«اگر ضرب
المثلی که میگوید "مرد گریه نمیکند" وجود نداشت, من
نیز در هنگام پخش فیلم برای اولین بار از سینما, به
همراه سایر بازیگران گریه میکردم!»
و اینک میرسیم به مهمترین علت تاثیرگذاری این فیلم بر
روی بینندگانش.شاید اندکی عجیب به نظر برسد ولی یکی از
دلایل بی نظیر شدن این فیلم لهجه زیبای مردم اِگه
میباشد که در فیلم بازیگران با این لهجه صحبت
میکنند.این لهجه به طرز عجیبی غم انگیز است و باعث
هرچه دراماتیک تر شدن فیلم میشود! شاید آن طوری که یک
تُرک میتواند تاثیرگذاری این فیلم را حس کند, یک خارجی
نتواند.از نظر من چآن ایرماک با انتخاب این لهجه کلک
خوبی به بیننده زده است!انتظار داشتیم صحنه مرگ صادق
را در فیلم ببینیم ولی به دلایل مبهمی چآن ایرماک از
ساختن این صحنه خودداری کرده است.به هر حال این فیلم
به اندازه کافی غم انگیز است.شاید چآن ایرماک نخواسته
است که با نشان دادن صحنه مرگ صادق او را در محوریت
موضوع فیلم قرار دهد.شاید از نظر چآن پدر صادق نقش
اصلی تری را در فیلم دارد نه خود صادق.از نظر من او
خواسته تا بیننده, اندوه پدر صادق را که فرزند خود را
از دست داده است, حس کند, نه اندوه از دست دادن خود
صادق را.این فیلم شاید در ایران به سختی یافت شود ولی
کسانیکه مایلند آنرا ببینند میتوانند به یکی از
فروشنده های فیلم های اورجینال سفارش این فیلم را
بدهند.من برای دیدن این فیلم مبلغ پانزده
)
YTLلیره
جدید ترکیه تقریبا معدل پانزده هزار تومان) را پرداختم
ولی هرگز حس به هدر رفتن این پانزده
YTL
به من دست نداد! مطمئن باشید شما هم این حس را نخواهید
داشت!خوش به سعادت من اگر دلیلی باشم تا شما نیز احساس
گریستن و خندیدن در آن واحد را تجربه کنید
نویسنده:شراره تقی زاده
|
