|
مضمون
فیلم "سخنرانی پادشاه"
مدیونی حکومت و سیاست به
اهالی هنر است. شاهزاده
ای الکن از قضای روزگار
با بازیگری که پیش تر نقش
شاه بازی می کرده مواجه
شده که شاهکار او واداشتن
شاهزاده واقعی به پذیرش
سلطنت می شود. حلقه
ارتباط این دو شخصیت اصلی
نیز همسر شاهزاده است که
نماد تفاهم زناشویی و
منشا نظام خانواده است که
یکی از موضوعات فرعی فیلم
است.
سه پادشاه در فیلم ظاهر
می شوند؛ شاه بابای خشن و
سختگیر که با هراس از پدر
خود بزرگ شده و پسرانش را
نیز چنان بارمی آورد که
از وی بترسند. شاه بابا
در اواخرCopy_of_kings_speech_wembl_1783200b.jpg
عمر دچار آلزایمر و
فراموشی شده و چندی بعد
می میرد. پسر ارشد او
سالها پیش در سیزده سالگی
به بیماری صرع در خفا
مرده و پسر دومش، دیوید
باید جانشین پدر شود اما
به دلیل سرکوب امیال و
علائق کودکی، که ساخت
ماکت هواپیما نماد آن
است، اکنون در بزرگسالی
سرگرم به تفریح هواپیما
سواری است و از آنجا که
مادری مبادی آداب سلطنت و
منضبط و رسمی داشته از
کمبود محبت در کودکی حال
به دامان بیوه زنی بزرگتر
از خود می آویزد و
پادشاهی و سلطنت را فدای
عشق او می کند. شاه سوم
فیلم، آلبرت یا برتی است
که اگر چه افسر نیروی
دریایی است اما تحت تاثیر
تنفر و تنبیه دایه اش در
خردسالی و سپس تحقیرهای
برادرش که به تشویق پدر
بوده اکنون دچار لکنت
زبان است و شایستگی
پادشاهی را در خود نمی
بیند.
این میان لیونل، بازیگر
ناکام تئاتر که تجارب
موفقی در گفتاردرمانی
کودکان و سربازان بازگشته
از جنگ دارد با پیگیری و
توصیه همسر شاهزاده بر سر
راه او قرار می گیرد.
لیونل با اثبات این که
ناتوانی گفتاری برتی منشا
روانی دارد و نه جسمانی،
رفته رفته به او اعتماد
به نفس لازم را
بازگردانده و علیرغم میل
باطنی شاهزاده به شاهی،
وی را در کسب اریکه سلطنت
مدد می رساند. در پایان،
لیونل که اصلیت
استرالیایی دارد و هرگز
نمی تواند در سلک خاندان
اشرافی قرار گیرد به همت
شخصی خود، نه تنها امین و
ملازم مخصوص شاه شده بلکه
یاور او در حفظ و استحکام
پادشاهی است و به کسب
منصب رئیس تشریفات دربار
مفتخر می شود. تکیه معنوی
شاه به این هنرمند گمنام،
به خصوص در صحنه های اوج
فیلم مشهود است و
کارگردان با میزانسن و
کادربندی دقیقی او را
مدام پشت سر یا نزدیک شاه
نشان می دهد.Copy_of_the_kings_speech_ariplane.jpg
معماری دقیق فیلمنامه به
روشنی استعاره هایی از
فرهنگ نمایشی آثار شکسپیر
مانند شاهزاده "هملت"
مردد را برای قیاس با
موقعیت شاهزاده به خدمت
می گیرد. اشاره تلویحی
فیلم به تضاد طبقاتی و
فاصله بین خودی و غیرخودی
در جامعه انگلیس و توابع
مستعمراتی اش مانند
استرالیا و نیوزیلند
شایان توجه است. همچنین
نخوت و خودبزرگ بینی
اشرافیت سلطنتی که در
عصبیت و پرخاش جویی
"برتی"، زنبارگی و بی
انضباطی "دیوید" و سردی
عاطفه ملکه مادر نمود می
یابد در قیاس با رابطه
گرم و صمیمانه لیونل با
پسرانش تجسم می یابد.
فیلمنامه ساختار کلاسیک
هالیوودی با ده فصل یا
سکانس دارد که با دو نقطه
عطف در یک چهارم ابتدایی
و انتهایی و یک صحنه
کلیدی در میانه فیلم
ضرباهنگ مناسبی به روایت
داستان می بخشد. (ارزش
های ساختاری فیلمنامه
ضرورت تاکید بیشتری می
طلبد که در یادداشتی
جداگانه مورد بررسی این
قلم قرار گرفته است.)
علاوه بر بازی های درخشان
فیلم که شهرت آن را با
کسب جایزه اسکار تثبیت
کرد، دیگر عنصر در خور
تامل فیلم طراحی صحنه
زیبای آن است. طراحی دکور
فیلم هم متکی بر معماری
است، که نمونه آن را در
سقف شیشه ای اتاق
گفتاردرمانی لیونل می
بینیم و هم متکی به
فضاسازی نقاشی است. نمود
این نقاشی را باز در دفتر
لیونل، به عنوان دراماتیک
ترین مکان فیلم شاهد
هستیم که در حرکتی
جسورانه، دیوار سراسری
اتاق با نقشی انتزاعی و
وهم آلود پوشیده شده که
ترکیبی از لکه های رنگ
گرم اُخرایی است که تاثیر
بی واسطه آن، انتقال
ویژگی های روحی و روانی
شخصیت شاهزاده بوده که در
نماهای متعددی این نقش
پسزمینه او را تشکیل می
دهد. نمونه دیگر این فضای
رنگ آمیزی شده، تابلوی
دلنشینی است که اتاق
نشیمن خانه لیونل را مجسم
می کند. در این نمای
فیلم، در سمت راست کادCopy_of_Kings_Speech_Ehle_and_Firth.jpgر
تصویر، لیونل پشت میز
تحریر نشسته و همسر و
پسرانش در سمت چپ به
رادیو گوش می دهند. حاصل
ترکیب رنگ لباس بازیگران
با نقوش هلالی و نخودی
رنگ دیوار، فضاسازی آرامش
بخشی است که به طور
ناخودآگاه گویای کانون
گرم خانوادگی است.
کارگردانی فیلم "سخنرانی
پادشاه" با ایجاد هارمونی
مناسب بین عناصر، که نخست
در درک صحنه های اوج و
فرود فیلمنامه تجلی می
یابد، دست به دکوپاژی
متکی بر روایت متعارف در
اندازه نما، طراحی
میزانسن و کادر بندی دقیق
می زند. به علاوه،
کارگردان با جسارت و
گشاده دستی از زوایای
نامتعارف دوربین، مانند
نمای خانه شاهزاده در
صحنه اثاث کشی، و همچنین
از لنزهای نمای باز –
واید- بهره می برد که
نمونه عیان آن صحنه
سخنرانی پرلکنت شاه در
برابر مقامات دولتی در
سرسرای کاخ پوشیده از
تابلوی شاهان است. عنصر
تدوین فیلم نیز با حفظ
ریتم و رعایت ضرباهنگ
خودنمایی نمی کند و همین
ویژگی درخشان آن
است.
ناصح کامگاری/ درام نویس
و مدرس فیلمنامه
فروردین نود
http://4cinema.org/sn/posts/pt/full/id/1300617957
|
اشتراک گذاری: |
|
|
