بصیر نصیبی- وداع با دوربین

سالگرد خاموشی دو هنرمند برجسته سینمای دنیا، میکل آنجلو آنتونیونی و اینگمار برگمان.

این ماه سالگرد خاموشی دو هنرمند برجسته سینمای دنیا، میکل آنجلو آنتونیونی و اینگمار برگمان است، خاموشی این دو در یک اتفاق استثنایی هم زمان بود. زنده یاد بهزاد کاظمی از من خواست که به این مناسبت در اطاق اتحاد سوسیالیست ها در پالتالک صحبتی داشته باشم دعوت بهزاد را پذیرفتم این مطلب را که وقت زیادی برای فراهم آوردنش صرف شد آماده و ارائه دادم و بعد هم همین مطلب به صورت یک متن نوشتاری در وب سایت منتشر شده است. به مناسبت سالگر دخاموشی این دو خالق برجسته باز تکثیر و منتشر می شود.

در مقدمه هم نوشتم:

هم نسلان من در ایران این شانس را داشتند، که نه فقط با نام این دو فیلمساز بلکه با آثار این دو هم مانوس شوند، تا آنجا که بیاد می آورم برگمان سفربه ایران نداشته است اما آنتونیونی یک بار به هنگام برگذاری جشنواره جهانی فیلم تهران میهمان دفتر جشنواره بود و در یک کنفرانس مطبوعاتی هم حضور یافت. در ایران آثار برگمان بیشتر در کلوب های سینمایی عرضه می شد اما برنامه ۲ تلویزیون ملی ایران با دوبله چند فیلم مهم برگمان و نمایش و همراه با تفسیر آن از شبکه ۲ تلویزیون قدیمی برای خارج شدن این فیلمها از دایره بسته سینه کلوب ها برداشت، برخی از کارهای آنتونیونی به اکران عمومی هم راه یافت، امابهر حال و بطور کلی این گونه آثار نمی توانست در سینما ها زیاد دوام بیاورد، سینمای های برخی از شهرها که اصلا در تسخیر فیلم فارسی یا همان سینمای متداول آنروز بود و بسیاری از آثار با ارزش سینمای جهان به اکثر شهرهای ایران راه نداشت، این آثار بیشتر درکلوب های سینمایی که در تهران فعالیت می کردند نمایش داده می شد. نخستین کلوب سینمایی، سازمان سینه کلوب ایران بود که هوشنگ کاوسی بنا گذاشت که برنامه هایش را روزهای یکشنبه در سینما دیانا عرضه می کرد وبعداز تعطیل جلسات سینه کلوب، کانون فیلم ایران را فرخ غفاری برپا کردکه یک شعبه هم در شهرستان رشت داشت. در سال های آخر عمرحکومت پهلوی کانون فیلم در سالن وزارت فرهنگ وهنر برنامه می گذاشت. بهر حال نقش این دوکلوب در آشنایی جوانان با آثار برجسته سینمای جهان قابل یا دآوری است، در همین سالها سینمای آزاد در کنار فعالیت هایش در زمینه ایجاد و گسترش سینمای تجربی در شهرهای ایران و ایجاد کارگاه های فیلمسازی، کلوب سینمایی سینمای آزاد را هم ایجاد کرد که نه فقط در تهران بلکه در مراکز شهرستانها برنامه ی نمایش فیلم ترتیب میداد، این کلوب به پر تحرک ترین کلوب سینمایی مبدل شد، ۲۰۰۰ عضو داشت. مرور آثار اینگمار برگمان در کلوب سینمای آزاد یکی ازبرنامه های موفق کلوب سینمایی ما بود.

اما در جکومت جمهوری اسلامی همین دریچه نیمه باز به سوی سینمای جهان نیز بسته شد و بکلی ارتباط نسل جدید با دنیای سینما قطع شد، بسیاری از آثار مهم سینما را شیخ صادق خلخالی به دستور رهبر به بیابان برد و سوزاند، آنچه که به دست جلاد رژیم نیفتاد هم با دید بسته و ارتجاعی آخوندها غیر قابل نمایش بود و هست. نسل امروز ایران نه فقط یا سینمای کلاسیک دنیا آشنایی ندارد بلکه از تماشای آثار جدید هم محروم مانده است، برای جوانان امروز ایران اینگمار برگمان و آنتونیونی هم فقط دو نام هستند که گاه اسمشان را در یکی، دو نشریه سینمایی فارسی زبان خوانده است، اگر هم گاه کاری از این بزرگان سینما در جلسات خصوصی نمایش داده شود که نمی شود، در قصاب خانه وزارت ارشاد قیمه، قیمه است. تما م مطلب را در آرشیو سینمای آزاد بیابید با این نشانی

http://cinemaye-azad.com/archive/archive001.html